Hôm nay tôi sẽ ra khỏi vùng thoải mái của mình. Thông thường tôi viết những bài blog về những điều mọi người đã hỏi tôi nhiều nhất ở lớp trong tuần qua.
Lần này tôi muốn thay đổi bằng cách chia sẻ về điều mọi người hay nói với tôi khi tôi đi du lịch ở Mỹ.
Và cũng là điều tôi vẫn đang thực hành.
Vì vậy, xin hãy lượng thứ cho sự thiếu chuyên môn của tôi ở đây. Nhưng tôi nghĩ nó có thể gây được cảm hứng cho một số bạn.
Là một nhà giáo dục Montessori, tôi nghĩ rằng điều cốt lõi là trẻ em muốn được nhìn nhận, thấu hiểu và chấp nhận con người của mình.
Và có lẽ đó cũng chính là tất cả những gì chúng ta mong muốn.
Với những người đã đến hội thảo cho cha mẹ của tôi hoặc đọc Cuốn sách của tôi, chắc sẽ biết tôi thường thích ví việc nuôi con giống như việc bạn trồng cây.
Ngoài việc hỏi cây cần gì để phát triển (nước, thức ăn, đất phù hợp, môi trường, nói chuyện với nó, tình yêu v.v.), tôi hỏi những người tham gia rằng họ có thể biến một cái cây nào đó thành một cây xương rồng không.
Câu trả lời luôn luôn là không.
Sau đó tôi hỏi liệu chúng ta có thể đặt những kỳ vọng hay hy vọng lên con mình mà những kỳ vọng đó không phải là con không?
Luôn có một khoảng trống rất lớn trong phòng khi tới câu hỏi này.
Thay vào đó chúng ta có thể xem con mình là một cái cây hay một linh hồn đẹp đẽ trên hành tinh này và chúng ta sẽ hỗ trợ chúng trở thành phiên bản tốt nhất của bản thân mà chúng có thể.
Nhưng chúng ta không thể biến chúng thành thứ mà chúng không phải.
Điều này có nghĩa là chúng ta nên yêu thương con của chúng ta vô điều kiện – để thấy, tìm cách hiểu và chấp nhận con của chúng ta, cho dù chúng là ai và chúng ở đâu ngày hôm nay.
Chúng ta cần vứt bỏ nỗi sợ rằng con mình sẽ trở thành người bỏ học, vào tù và chết. (Vâng, đó thực sự là nỗi sợ hãi của nhiều phụ huynh.)
Và tìm cách nhìn, hiểu và chấp nhận tính cách, sự phát triển, dòng thời gian và cách sống của con chúng ta trên thế giới không ngừng phát triển này.
- Quan sát có thể giúp
Để trở thành một giáo viên Montessori, sau khóa học, chúng tôi phải thực hiện 250 giờ quan sát. Khi tôi giới thiệu ý tưởng này với cha mẹ, tôi muốn nói với họ rằng chúng ta sẽ trở thành nhà khoa học trong ngày và tưởng tượng rằng chúng ta chưa bao giờ gặp con của mình trước đây. Thay vào đó, với sự tò mò, chúng ta sẽ ghi lại một cách khách quan như trong khoa học những điều về chuyển động, ngôn ngữ, tương tác xã hội và các hoạt động trẻ sử dụng.
Đôi khi tôi cũng lấy cuốn sổ của mình ra và quan sát một vài đứa trẻ trong vài phút. Đó luôn luôn là một niềm vui. Bạn thấy rất nhiều chi tiết khi quan sát con cuốn sổ tay trong tay, bạn thấy sự phát triển tinh tế diễn ra trong nhiều tuần và tháng, và bạn học cách nhìn rõ từng đứa trẻ để biết chúng là ai.
Không có gì là tốt hay xấu. Giống như chúng đang thử nghiệm với thế giới xung quanh và chúng ta là nhân chứng của trẻ.
Cảm giác như một vinh dự khi quan sát chúng.
- Trước tiên là hiểu chính mình
Chúng ta cần đến với trẻ (và những người khác) mà không phán xét. Nhờ đó, chúng ta hoàn toàn có thể chấp nhận chúng.
Một điều tôi học được từ NVC (NonViolent Communication) là tất cả chúng ta đều đưa ra phán xét (ngay trong quá trình giao tiếp với người khác). Họ gọi đây là giọng nói trong đầu chúng ta.
Nếu chúng ta cố gắng để thực sự hiểu điều gì đang diễn ra, thì chúng ta sẽ thôi không đưa ra những phán xét với người khác và chuyển sang kết nối.
Vì vậy, với con của chúng ta, nếu chúng ta cảm thấy muốn phản ứng/chỉ trích/phán xét ngay lập tức với một hành vi nào đó, chúng ta có thể dừng lại và tự hỏi mình tại sao ta lại muốn làm thế? Có phải là chúng ta muốn được tôn trọng? Hay chúng ta cảm thấy muốn được vâng lời? Hay là điều gì khác?
Khi chúng ta hiểu chính mình, chúng ta sẽ sẵn sàng chấp nhận người khác, đặc biệt là con của chúng ta. Chúng ta sẽ nói chuyện với con một cách chân thành nếu đó là điều thực sự quan trọng, và trong quá trình nói chuyện, ta thể hiện sự chấp thuận cảm xúc của con và sự tôn trong con. Còn nếu đó chỉ là những lo lắng từ phía chúng ta thì chúng ta nên tìm một ai đó hoặc nơi nào đó để giãi bày, thay vì đặt sự khiển trách hay phán xét lên con.
Chúng ta cần tìm cách để chấp thuận và bày tỏ sự chấp thuận của mình tới trẻ, đồng thời vẫn đáp ứng nhu cầu của mình.
- Làm gương cho con cái
Chúng ta đều bảo con mình phải tử tế với người khác. Nhưng sẽ tốt hơn nếu chúng ta làm gương cho trẻ bằng cách chúng ta đối xử tử tế với trẻ, với bạn đời, bạn bè, hàng xóm, đồng nghiệp, sếp hoặc một người lạ trên đường phố.
Trẻ đang hấp thụ tất cả mọi thứ.
Vì vậy, không có áp lực, nhưng chúng ta có thể làm hết sức mình để yêu thương mọi người vô điều kiện và chấp nhận người khác. Ngay cả trong sự khác biệt của chúng ta.
- Biết giới hạn và kỹ năng giảng dạy
Khi tôi nói tới tình yêu vô điều kiện, tôi không có ý rằng chúng ta sẽ cho phép con cái làm bất cứ điều gì chúng thích. Mà là chúng ta chấp nhận con với ý thức rằng con mình đang làm tốt nhất những điều con có thể.
Còn nếu con của chúng ta vượt qua một ranh giới nào đó của giới hạn, chúng ta phải hành động tử tế và rõ ràng với chúng về việc các giới hạn cần được tôn trọng. Chúng ta chấp nhận trẻ, nhưng chúng ta cũng sẽ giữ an toàn cho mọi người (bao gồm cả chính chúng ta).
“Mẹ yêu con rất nhiều, và mẹ sẽ không để con làm tổn thương bạn của con.”
Là một phụ huynh, chúng ta cũng có thể bắt đầu dạy trẻ những kỹ năng cần thiết để hợp tác với người khác. Cách tôn trọng, cách sửa đổi nếu cần, v.v …
Một bài tập để thực hành
Trong nhiều hội thảo của tôi ở Mỹ, tôi đã đề nghị mọi người làm một bài tập để giúp họ thực hành nhìn thấy người khác với sự chấp nhận hoàn toàn và không phán xét.
Tôi cũng mong bạn sẽ thử nó trong những ngày tới. Bạn sẽ cần một người bạn, đối tác, con của bạn, hoặc một người khác để thực hành.
Đầu tiên bạn nhắm mắt và tưởng tượng nhìn vào mắt một đứa trẻ mà không phán xét. Với sự chấp nhận hoàn toàn. Để nhìn thấy trẻ, nhân tính của trẻ. Không phán xét.
Sau đó, bạn quay sang người khác và nhìn vào mắt họ trong hai phút. Không phán xét. Cho phép bản thân được thực sự nhìn thấy người khác với sự chấp nhận hoàn toàn.
Nó có thể khiến một người rơi nước mắt khi được nhìn theo cách này. Nó thách thức. Nhưng hữu ích. Và đáng để thực hành.
—–
Trong những chuyến đi của tôi, tôi đã cởi mở để nhìn thấy những người khác.
Tôi nhìn vào mắt một người đàn ông vô gia cư trên đường phố San Francisco khi tôi đưa cho anh ta một chiếc bánh sandwich Subway và phô mai – sự biết ơn trong mắt anh ta có thể chỉ vì chiếc bánh sandwich, hoặc hơn thế nữa.
Tôi nói chuyện với một người đàn ông trong sân bay bay từ Chicago về nhà. Ông ấy đang trên đường đến Iraq và chuyển đến ngồi cạnh tôi trong khi tôi đang ăn tối. Ông đã 71 tuổi và làm việc tại Ngân hàng Thế giới. Tôi cảm động rằng một người đàn ông ấm áp từ một nền tảng rất khác cảm thấy thoải mái khi chia sẻ thời gian của mình với tôi.
Tôi tự hỏi sẽ như nào nếu bạn sẽ thử làm điều này.
Tôi tự hỏi sẽ như nào nếu con bạn sẽ cảm thấy được nhìn, hiểu và hoàn toàn chấp nhận.
Đó chính là cách để yêu vô điều kiện.
—
Xin cảm ơn The Montessori Notebook về bài viết tuyệt vời này!
Ảnh: Maya