Trong Học kỳ I năm học 2025-2026, học sinh khối Lower Elementary đã tham gia dự án “Trồng rau quả vụ Thu – Đông và Chăm sóc động vật” tại Lá Mây Education Farm. Đây là cơ hội để các em trải nghiệm trọn vẹn chu trình sản xuất nông nghiệp và nuôi dưỡng lòng trắc ẩn qua việc chăm sóc các sinh vật sống.
Dự án này gồm hai dự án nhỏ:
- Dự án chính: Trồng rau quả vụ Thu – Đông gồm đỗ đen, đỗ xanh, dâu tây và cà chua
- Dự án phụ: Chăm sóc thỏ, gà, chuột lang.
Mục tiêu dự án
Dự án Trồng rau quả vụ Thu – Đông
- Rèn luyện năng lực ME4C qua quy trình sản xuất thực tế, bao gồm: Tự định hướng học tập (Meta Learning), Đạo đức (Ethics), Tư duy phản biện (Critical Thinking), Sáng tạo (Creativity), Giao tiếp (Communication) và Cộng tác (Collaboration).
- Rèn luyện tư duy quản lý qua việc lập kế hoạch, quản lý thời gian và tinh thần kiên trì với những công việc lặp lại hằng tuần.
- Phát triển tư duy tự chủ và tinh thần hợp tác, trách nhiệm trong bối cảnh thực tế.
- Trải nghiệm chu trình sản xuất nông nghiệp từ lựa chọn giống, lập mục tiêu và kế hoạch, gieo trồng, chăm sóc, thu hoạch, đóng gói, bán hàng đến tính toán lợi nhuận.
- Hiểu giá trị thực phẩm – thực phẩm không tự nhiên xuất hiện mà đến từ lao động, kiến thức và trách nhiệm.
Dự án Chăm sóc động vật
- Rèn luyện năng lực ME4C qua quy trình sản xuất thực tế, bao gồm: Tự định hướng học tập (Meta Learning), Đạo đức (Ethics), Tư duy phản biện (Critical Thinking), Sáng tạo (Creativity), Giao tiếp (Communication) và Cộng tác (Collaboration).
- Nuôi dưỡng lòng trắc ẩn và sự yêu thương khi chăm sóc một sinh thể sống.
- Phát triển kỹ năng quan sát cùng tính kiên nhẫn, bình tĩnh và khả năng đối diện với tổn thất
- Rèn luyện tinh thần lao động qua các công việc cho ăn, dọn dẹp, phối trộn thức ăn và kiểm tra sức khỏe.
- Hiểu nhu cầu sinh học của vật nuôi về ăn uống, vệ sinh, không gian và cảm xúc.
CHƯƠNG TRÌNH DỰ ÁN THỰC TẾ TẠI MAYA
Mỗi tuần, học sinh Tiểu học Maya dành 2,5-3 giờ để tham gia các dự án thực tế tại một trong các Xưởng thực hành về Nghệ thuật, Nông nghiệp, Tự động hóa, Mộc, Thủ công và Nấu ăn. Tại đây, các em học kiến thức và kỹ năng chuyên môn, tạo ra sản phẩm thực tế để kinh doanh hoặc phục vụ cộng đồng.
Chương trình giúp học sinh:
Phát triển toàn diện những năng lực quan trọng cho đời sống
Xây dựng niềm tin nội tại khi tạo ra sản phẩm có giá trị thực tế và nhận được sự công nhận cho thành quả lao động của mình. Các em cũng thấu hiểu cách xã hội vận hành khi mỗi người đóng góp công sức để tạo nên giá trị chung.
Định hình bản sắc cá nhân thông qua việc khám phá sở thích và thế mạnh ở các lĩnh vực nghề nghiệp khác nhau. Đây là nền tảng quan trọng cho giai đoạn Trung học, khi các em bắt đầu khởi xướng và vận hành những dự án quy mô lớn hơn.
HÀNH TRÌNH DỰ ÁN
Khởi động: Lựa chọn cây trồng và động vật
Chọn cây trồng vụ Thu – Đông
Các em tìm hiểu ưu nhược điểm của một số loại cây phù hợp với vụ Thu – Đông. Với sự tư vấn của các thầy giáo chuyên gia về nông nghiệp, các em đã lựa chọn đỗ đen, đỗ xanh, dâu tây và cà chua cho dự án của mình. Sau đó, các em lập timeline theo dõi công việc, xác định rõ các mốc thời gian cho từng giai đoạn.
Chọn động vật chăm sóc
Các em lựa chọn vật nuôi theo sở thích cá nhân sau khi đã cân nhắc ưu nhược điểm của từng loại. Các em đã chọn thỏ, gà và chuột lang để chăm sóc trong suốt học kỳ.
Chuẩn bị và học an toàn
An toàn lao động nông nghiệp
Các em học các nguyên tắc hoạt động trong xưởng: mang nón, găng tay, ủng và bình nước cá nhân. Các em cũng học cách sử dụng các dụng cụ như bình tưới và kéo cắt tỉa một cách an toàn và hiệu quả.
Nguyên tắc chăm sóc động vật
Các em được trang bị kiến thức về các nguyên tắc quan trọng: không cưỡng ép, dịu dàng, kiên nhẫn và sử dụng dụng cụ bảo hộ khi cần thiết. Đây là nền tảng để các em xây dựng mối quan hệ tốt với động vật.
Gieo trồng
Các em chuẩn bị đất, trộn phân hữu cơ và gieo hạt. Các em đánh dấu hàng và luống rõ ràng để dễ dàng theo dõi và chăm sóc từng loại cây.
Chăm sóc định kỳ
Chăm sóc cây trồng
Công việc chăm sóc cây kéo dài nhiều tuần với các hoạt động: tưới nước hàng tuần và theo dõi độ ẩm, bón phân gà ủ hoai đúng chu kỳ, làm cỏ, quan sát sâu bệnh, cắt tỉa lá sâu, úa hoặc thừa, và theo dõi sự tăng trưởng của cây.
Giai đoạn này đòi hỏi sự kiên trì vì công việc lặp đi lặp lại và yêu cầu nhất định về thể lực. Công việc nhổ cỏ, tưới nước lặp lại liên tục khiến tinh thần của một số thành viên nhóm bị ảnh hưởng. Để vượt qua, các em chia nhỏ nhiệm vụ và làm việc theo nhóm. Để hỗ trợ các em, thầy cô ghi nhận sự tiến bộ hàng tuần và khích lệ bằng phản hồi tích cực, giúp các em duy trì động lực làm việc.
Các em cũng phải đối mặt với thách thức khi thời tiết thay đổi, cây chậm lớn hoặc mưa kéo dài. Trong những trường hợp này, các em phải linh hoạt thay đổi lịch tưới và bón phân.
Khi thiếu phân bón làm cây chậm phát triển, các em học cách bổ sung kịp thời. Khi không chăm sóc thường xuyên làm cỏ mọc lấn át, sâu ăn lá và cây kém phát triển, thậm chí có cây chết, các em nhận ra hậu quả trực tiếp. Mỗi lần đối mặt với thất bại, các em kiên nhẫn phân tích nguyên nhân từ đất, nước, phân bón, sâu bệnh, rồi điều chỉnh biện pháp chăm sóc. Cũng qua đó, các em nhận ra thất bại là phần tự nhiên của nông nghiệp và học cách kiểm soát cảm xúc của mình tốt hơn.
 |
 |
Chăm sóc động vật
Các em thực hiện các công việc hàng tuần: cho động vật ăn và uống nước, phối trộn thức ăn từ cám ngô, cám gạo, rau cỏ và nước, chăm sóc và thuần hóa động vật, dọn dẹp vệ sinh lồng và khu vực chăm sóc. Các em cũng chăm sóc khi gà đẻ trứng, chuột và thỏ đẻ con.
Một số em ban đầu chưa quen tiếp xúc với phân bón và phân động vật. Để vượt qua nỗi sợ của mình, các em tương tác từ từ, bế và vuốt động vật nhẹ nhàng. Đôi khi, các em phải đối mặt với tình huống có con vật thất lạc và trải qua cảm xúc buồn và lo lắng. Khi ấy, để hỗ trợ các em, các thầy tổ chức vòng tròn chia sẻ, giúp các em học cách nhận diện và đối mặt với cảm xúc của mình và đồng cảm, chia sẻ với nhau.
Việc quản lý thời gian cũng là thách thức khi một số em quên tưới hoặc quên kiểm tra động vật, ảnh hưởng đến cây và con vật. Các em học cách nhắc nhở nhau thường xuyên và giao nhiệm vụ rõ ràng trong nhóm để đảm bảo công việc được thực hiện đều đặn.
Thu hoạch và kinh doanh
Đến thời điểm đầu tháng 12/2025, các em đang thu hoạch đậu đỗ, chuẩn bị phơi khô để nấu chè. Những cây ngô đang bắt đầu ra bắp và chuẩn bị được thu hoạch để nấu sữa ngô. Các em cũng thu hoạch cà chua, hibiscus, quả hồng để làm các sản phẩm phụ, bán tại Hội Làng Maya.
Để chuẩn bị cho hoạt động bán hàng, các em được làm quen và trải nghiệm tính toán chi phí, doanh thu và lợi nhuận dự kiến, giúp các em hiểu về giá trị kinh tế của lao động nông nghiệp.
HỌC SINH HỌC ĐƯỢC GÌ TỪ DỰ ÁN TRỒNG RAU VỤ THU – ĐÔNG & CHĂM SÓC ĐỘNG VẬT?
Dự án Trồng rau quả vụ Thu – Đông và Chăm sóc động vật là môi trường thực hành quý giá, nơi mỗi hoạt động đều giúp học sinh phát triển những năng lực quan trọng theo Khung năng lực ME4C của Maya.
Meta Learning
Năng lực này giúp các em tư duy và kiểm soát quá trình học tập của mình trong bất cứ bối cảnh nào.
Trong dự án này, các em rèn luyện khả năng thích ứng linh hoạt khi thời tiết thay đổi, cây chậm lớn hoặc mưa kéo dài, đòi hỏi các em phải thay đổi lịch tưới và bón phân. Các em học cách đặt mục tiêu và lập kế hoạch thông qua việc xây dựng timeline trồng, chăm sóc và thu hoạch.
Các em cũng học cách đánh giá hành động và hậu quả – khi tưới quá nhiều hoặc lá úa, các em thấy ngay kết quả và điều chỉnh. Trong khi đó, các công việc lặp lại hằng tuần như tưới, làm cỏ và cho động vật ăn giúp xây dựng tính kiên trì.
Ethics (Đạo đức)
Năng lực này giúp các em hiểu, nhận diện, đưa ra các quyết định đạo đức, thể hiện sự cảm thông với người khác và đóng góp cho nhóm và cộng đồng.
Điều này được thể hiện qua việc các em xác định và thực hành quyền, trách nhiệm khi chăm sóc cây và vật nuôi. Các em cũng học cách tuân thủ các nguyên tắc và quy định của xưởng, thể hiện ý thức về an toàn và tôn trọng môi trường làm việc.
Critical Thinking (Tư duy phản biện)
Đây là khả năng nhận diện, làm rõ thông tin và cân nhắc các lựa chọn để đưa ra quyết định chính xác và phản tư về lập luận và giả định của bản thân. Các em rèn luyện năng lực này khi phải cân nhắc lựa chọn loại rau phù hợp với thời tiết Thu – Đông. Trong quá trình làm việc, các em cũng thường xuyên xem xét, đánh giá những lựa chọn của mình trong quá trình trồng, chăm sóc cây và động vật để linh hoạt điều chỉnh và cải thiện, như khi nào nên bón phân, khi nào cần cắt tỉa để cây phát triển tốt nhất.
Creativity (Sáng tạo)
Năng lực sáng tạo thể hiện qua việc các em chế biến những nguyên liệu thu hoạch được thành các sản phẩm phụ như siro hibiscus, chè đậu đen, sữa ngô. Các em cũng đưa ra nhiều ý tưởng sáng tạo trong cách bài trí và đóng gói sản phẩm để tăng khả năng bán hàng tại sự kiện Hội làng sắp tới.
Communication (Giao tiếp)
Giao tiếp là kỹ năng đặt câu hỏi, lắng nghe và diễn đạt thông điệp rõ ràng, phù hợp với người nghe. Các em được rèn luyện năng lực giao tiếp trong quá trình học hỏi từ thầy cô về cách chăm cây, và trao đổi với các bạn khi làm việc nhóm. Các em cũng học cách trình bày mạch lạc ý tưởng và kế hoạch trồng trọt, chăm sóc động vật của mình với thầy cô và các bạn bè.
Collaboration (Cộng tác)
Năng lực này giúp các em nhận và chia sẻ trách nhiệm, tiếp nhận phản hồi, giải quyết xung đột đơn giản và hỗ trợ lẫn nhau.
Các em học cách chia sẻ trách nhiệm khi phân công tưới, bón phân, làm cỏ và chăm động vật theo nhóm. Các em cũng rèn luyện kỹ năng phản hồi khi góp ý nhau trong quá trình làm việc. Đặc biệt, khi bạn buồn vì khó khăn trong công việc, các em học cách an ủi và hỗ trợ nhau, thể hiện sự cảm thông và tinh thần đồng đội.
 |
 |
—
Dự án Trồng rau quả vụ Thu – Đông và Chăm sóc động vật không chỉ dạy các em về nông nghiệp hay cách nuôi vật nuôi. Đây là hành trình giúp các em hiểu về trách nhiệm, kiên trì và giá trị của lao động.
Từ việc tự tay gieo hạt, chăm sóc từng ngày và thu hoạch thành quả, các em thấu hiểu rằng mọi thứ đều cần thời gian, công sức và sự kiên nhẫn.
Từng giọt nước tưới, từng bó cỏ nhổ, từng lần cho vật nuôi ăn là từng bài học về năng lực, sự sống, trách nhiệm và lòng trắc ẩn mà các em mang theo trong hành trình trưởng thành tại Lá Mây Education Farm.
