Năm học 2025 – 2026, học sinh Trung học Maya tại Xưởng Roots Kitchen khởi tạo và vận hành dự án Bếp Xanh Yêu Thương, với mục tiêu cung cấp các suất ăn đảm bảo vệ sinh và đầy đủ dinh dưỡng cho bệnh nhân đang điều trị tại Bệnh viện Thận Hà Nội.
Bằng việc sử dụng các nguyên sạch, có nguồn gốc rõ ràng, các em mong muốn lan toả thông điệp về Nấu ăn bền vững đến cộng đồng, để mỗi bữa ăn không chỉ sạch lành, ngon miệng, đầy đủ dinh dưỡng mà còn thân thiện với môi trường và tài nguyên thiên nhiên. Bên cạnh đó, dự án cũng hướng tới truyền đi thông điệp tốt đẹp về sự sẻ chia và tình người.
Dự án này nằm trong Chương trình Dự án thực tế của học sinh Trung học Maya, được thiết kế để trang bị cho học sinh những năng lực quan trọng giúp các em tự tin thành công trong một thế giới đang không ngừng thay đổi.
CHƯƠNG TRÌNH DỰ ÁN THỰC TẾ CHO HỌC SINH TRUNG HỌC MAYA
Mỗi năm học, học sinh Trung học Maya dành 120 giờ học chính thức và khoảng 100 giờ tăng ca tuỳ chọn ở 01 Dự án cộng đồng tại một trong hệ thống Xưởng thực hành, với sự hướng dẫn của các chuyên gia trong các lĩnh vực Công nghệ – Kĩ thuật, Tài chính – Truyền thông, Mĩ thuật, Nông nghiệp, Thủ công, Mộc và Nấu ăn.
Các dự án được thiết kế theo 04 giai đoạn bài bản: Khởi tạo dự án, Lập kế hoạch, Thực hiện và Tổng kết dự án. Trong suốt 10 tháng làm việc, học sinh sẽ đảm nhiệm các vai trò khác nhau như quản lý, sản xuất, tài chính, truyền thông,… trong môi trường học thật – làm thật – tích luỹ kinh nghiệm thật.
Chương trình Dự án thực tế được thiết kế với mục tiêu cụ thể là trang bị cho học sinh những năng lực quan trọng trong cuộc sống khi trưởng thành theo Khung năng lực ME4C mà Maya xây dựng.
Những năng lực này được công nhận chính thức trong Hồ sơ năng lực chuẩn hoá quốc tế (MTC Learning Record) với những bằng chứng mạnh mẽ từ quá trình vận hành dự án của các em. Hồ sơ này được sử dụng để ứng tuyển cùng với học bạ vào các trường Đại học lớn tại Mỹ, Canada, Châu Âu và các Đại học quốc tế ở Việt Nam. Đây là lợi thế lớn giúp học sinh Maya nổi bật trước Ban tuyển sinh, tăng tính cạnh tranh để ứng tuyển và giành học bổng vào các trường chất lượng cao.
Bên cạnh đó, việc tự mình khởi xướng và vận hành các dự án thực tế để tạo ra những ảnh hưởng tích cực cho cộng đồng – cũng góp phần giúp các em phát triển sự tự tin nội tại vào giá trị của bản thân, xây dựng tinh thần trách nhiệm và ý chí sẵn sàng hành động của công dân toàn cầu.
HÀNH TRÌNH DỰ ÁN
Khởi tạo dự án
Khi quan sát tình hình tại các bệnh viện, nhóm học sinh trường Maya nhận thấy một thực trạng đáng lo ngại: nhiều gia đình bệnh nhân có hoàn cảnh kinh tế khó khăn phải nằm viện dài ngày, dẫn đến việc họ không có điều kiện tiếp cận với những bữa ăn sạch và đầy đủ dinh dưỡng. Thực tế này đã thôi thúc các em hành động nhằm góp phần giảm bớt gánh nặng, từ đó nhen nhóm ý tưởng về một dự án mang những bữa ăn dinh dưỡng và tử tế đến cho người bệnh.
Các em bắt đầu bằng việc nghiên cứu thứ cấp bằng cách tìm kiếm thông tin trên mạng Internet về tình hình bữa ăn xung quanh các bệnh viện lớn tại Hà Nội, đồng thời tổng hợp các mô hình thiện nguyện đang hoạt động trong lĩnh vực này. Qua quá trình tìm hiểu, nhóm nhận thấy ý tưởng phát suất ăn cho bệnh nhân tại bệnh viện không phải là mới, và đã có nhiều đơn vị triển khai, điển hình là nhóm thiện nguyện Người Tôi Cưu Mang (NTCM).
Với những thông tin ban đầu này, nhóm quyết định tiến hành khảo sát thực tế tại Bệnh viện Thận Hà Nội, nơi nhóm NTCM đang tiến hành cấp phát suất ăn. Mục đích của chuyến đi là quan sát tình hình thực tế, phỏng vấn và trò chuyện với cả bệnh nhân lẫn nhóm cấp phát bữa ăn. Sau buổi khảo sát, nhóm đã thu được những thông tin hữu ích:
- Bệnh nhân tại Bệnh viện Thận cần tuân thủ chế độ ăn nhạt, ăn khô, và hạn chế kali.
- Nhóm Người Tôi Cưu Mang hiện đang cung cấp các suất Xôi mỗi cuối tuần để phù hợp với chế độ ăn của bệnh nhân.
Nhờ quan sát kỹ lưỡng, nhóm còn ghi chú được những thông tin quan trọng quan trọng như khu vực cấp phát cơm được đặt tại hành lang để tránh mưa nắng và gần lối đi để tiếp cận người bệnh một cách thuận tiện nhất.
 |
 |
Từ những hiểu biết thực tế, các em tiến hành cân nhắc trên nguồn lực sẵn có của Xưởng. Xưởng được dẫn dắt bởi chuyên gia nấu ăn và dinh dưỡng, đồng thời có cơ sở vật chất nấu nướng chuyên nghiệp. Từ đó, nhóm đặt câu hỏi: “Mình có thể đóng góp được gì? Mình nên đóng góp bằng cách nào?”
Sau nhiều buổi thảo luận, các em đi đến quyết định rằng: do nhóm chưa có nhiều kinh nghiệm trong việc triển khai nấu và cấp phát bữa ăn cho người bệnh, nên sẽ đề xuất hợp tác với Nhóm NTCM. Cụ thể, Xưởng sẽ cung cấp thêm các thành phần cho bữa ăn để tăng dinh dưỡng, sử dụng nguồn nguyên liệu sạch. Cơ hội làm việc với Nhóm NTCM không chỉ mang lại cho các em kinh nghiệm vận hành quý giá trong năm nay mà còn là dịp để kết nối với những người có chung tinh thần thiện nguyện.
Mục tiêu chính của nhóm là cung cấp 1000 suất ăn kèm với Xôi cho bệnh nhân trong các buổi cấp phát, qua đó những hoàn cảnh khó khăn sẽ nhận được sự quan tâm và hỗ trợ cần thiết. Thông qua câu chuyện của mình, các em cũng mong muốn truyền cảm hứng đến thế hệ trẻ về tinh thần sẻ chia và yêu thương.
Lập kế hoạch
Kế hoạch nhân sự
Để chuyên môn hóa hoạt động một cách hiệu quả, nhóm dự án đã quyết định thành lập các ban chức năng chuyên trách, bao gồm:
- Ban Đối ngoại: Chịu trách nhiệm làm việc với các đơn vị và đối tác bên ngoài, tìm kiếm các nguồn tài trợ, và thiết lập liên kết dự án với các bên liên quan.
- Ban Marketing – Truyền thông: Đảm nhận việc lan tỏa câu chuyện về dự án nhằm tìm kiếm sự đồng hành, truyền tải thông điệp về sự sẻ chia và tinh thần nấu ăn bền vững, đồng thời thực hiện truyền thông cho các chiến dịch bán hàng gây quỹ.
- Ban Tài chính: Quản lý toàn bộ hoạt động thu chi của dự án và lập báo cáo tài chính theo từng giai đoạn.
- Ban Sản xuất: Thực hiện công việc sản xuất các bữa ăn dinh dưỡng, chế biến các sản phẩm bán hàng gây quỹ, và tổ chức hướng dẫn các buổi workshop thu phí.
Kế hoạch Tài chính
Để có đủ kinh phí vận hành dự án xuyên suốt, nhóm đã xác định huy động nguồn vốn thông qua ba kênh chính:
- Xin tài trợ: Thông qua Quỹ MAYSEED – Quỹ ươm tạo tác động Maya.
- Tự gây quỹ: Bằng cách tổ chức các hoạt động bán hàng và các buổi workshop.
- Vay vốn: Vay vốn ngắn hạn để đảm bảo dòng tiền ban đầu.
Timeline Dự án
Timeline dự án được xây dựng như một công cụ thiết yếu giúp nhóm quản lý thời gian và công việc một cách hiệu quả. Theo kế hoạch, nhóm dự định vận hành hoạt động phát suất ăn cùng với nhóm Người Tôi Cưu Mang từ đầu tháng 11 đến hết tháng 03/2026, đặt mục tiêu phát hơn 1000 suất ăn đến người bệnh.
Bên cạnh hoạt động cốt lõi này, nhóm cũng đã tính toán thời gian cụ thể cho các hoạt động gây quỹ khác, bao gồm các đợt bán hàng tại các sự kiện của trường và các lịch trình tổ chức workshop gây quỹ dự kiến diễn ra trong học kỳ II. Tất cả các mốc thời gian này được trình bày rõ ràng trên timeline, tạo hướng đi cụ thể và minh bạch ngay từ đầu năm học.
Thực hiện
Nghiên cứu và sản xuất
Dựa trên những dữ liệu thu thập được từ quá trình khảo sát về chế độ ăn đặc biệt của bệnh nhân tại Bệnh viện Thận (yêu cầu ăn nhạt, ăn khô) và suất ăn hiện tại do nhóm Người Tôi Cưu Mang (NTCM) cung cấp là món Xôi, nhóm dự án đã tiến hành thảo luận để xác định các món ăn kèm bổ sung. Quá trình lựa chọn tuân thủ các tiêu chí nghiêm ngặt: món ăn phải đảm bảo dinh dưỡng, hợp lý để ăn kèm với Xôi, dễ dàng bảo quản, và có thể chế biến nhạt.
Sau khi cân nhắc, nhóm đã thống nhất lựa chọn hai món ăn kèm là Ruốc (thịt chà bông) và Chả mỡ.
Với hai món ăn trên, các em lên kế hoạch mua nguyên liệu sạch từ các thương hiệu uy tín. Nhóm cam kết không sử dụng gia vị công nghiệp mà thay thế bằng nước mắm truyền thống, nhằm đảm bảo các món ăn vừa ngon, vừa sạch, lại vừa có lợi cho sức khỏe người bệnh.
Hàng tuần, vào chiều thứ Tư trong giờ học Dự án thực tế, các em tự tay chế biến nguyên liệu thành các món Ruốc và Chả mỡ, sau đó bảo quản theo đúng tiêu chuẩn. Những thành phẩm này được chuẩn bị sẵn sàng để ghép vào suất Xôi của nhóm NTCM vào mỗi sáng thứ Bảy hàng tuần.
Quá trình nghiên cứu và sản xuất sản phẩm này đã giúp các em rèn luyện tư duy phản biện và sáng tạo thông qua việc tìm kiếm ý tưởng, cân nhắc các lựa chọn khác nhau để tìm ra phương án phù hợp và tối ưu nhất. Bên cạnh đó, hoạt động sản xuất lặp đi lặp lại trong nhiều tháng còn rèn cho các em lòng kiên nhẫn và sự tỉ mỉ trong công việc.
Ra mắt và vận hành hoạt động phát suất ăn
Vào đầu tháng 11/2025, nhóm dự án đã chính thức ra mắt và bắt đầu phối hợp hoạt động với các cô chú đến từ tổ chức Người Tôi Cưu Mang (NTCM). Hoạt động cấp phát đồ ăn được triển khai liên tục vào các buổi sáng thứ Bảy hàng tuần tại Bệnh viện Thận Hà Nội.
 |
 |
Để đảm bảo hiệu quả, trước mỗi buổi phát cơm, nhóm sẽ lập bảng phân công công việc cụ thể để chuẩn bị tốt nhất. Sau mỗi buổi cấp phát, các em đều ghi chép lại chi tiết những quan sát và các góp ý nhận được từ bệnh nhân, đối tác NTCM, nhằm điều chỉnh công thức và cách thức làm việc trong những lần sau.
Theo đánh giá của cô Đặng Thu Trang – Admin giai đoạn I của dự án, trong quá trình vận hành, các em đã rèn luyện được khả năng quan sát và phản tư rất tốt. Các em chủ động quan sát những bệnh nhân có thể chất yếu và tự giác mang suất ăn giúp các bác ra tận nơi. Sau mỗi buổi cấp phát, các em thường xuyên ngồi lại với nhau để tự nhìn nhận lại những việc mình làm tốt và những điểm có thể cải thiện, đồng thời đưa ra những góp ý mang tính xây dựng cho các bạn cùng nhóm, ví dụ như góp ý về cách giao tiếp.
Quá trình vận hành dự án này còn giúp các em rèn luyện tuyệt vời năng lực giao tiếp và cộng tác, đặc biệt khi các em bước ra khỏi môi trường quen thuộc để phối hợp làm việc với người lớn bên ngoài. Ban đầu, nhiều học sinh còn rụt rè, chưa biết cách tiếp cận bệnh nhân; tuy nhiên, qua các buổi diễn ra hàng tuần, khi quan sát và chứng kiến cách mọi người làm việc, các em đã cởi mở hơn và dần biết cách tương tác một cách tự nhiên.
Hơn hết, việc hỗ trợ một nhóm người yếu thế đã giúp các em phát triển mạnh mẽ lòng thấu cảm và trắc ẩn. Từ đó, các em nhận thức được rằng hành động của mình là ý nghĩa, góp phần tích cực cho cộng đồng, và hình thành lòng tự hào về những gì mình đang làm.
Gây quỹ dự án
Xin tài trợ
Song song với hoạt động cấp phát các suất ăn thiện nguyện hàng tuần, nhóm dự án cũng bận rộn chuẩn bị hồ sơ xin tài trợ gửi đến Quỹ MAYSEED, đồng thời luyện tập cho buổi thuyết trình trước Hội đồng xét duyệt.
Các em thường xuyên tranh thủ các khoảng thời gian nghỉ trong lịch trình học tập để họp nhóm, xây dựng nội dung thuyết trình, luyện tập và tiếp nhận các phản hồi từ thầy cô trong các giờ học dự án. Thậm chí, nhóm còn chủ động đưa ra các câu hỏi dự kiến mà Hội đồng có thể đặt ra để chuẩn bị sẵn sàng những câu trả lời thuyết phục nhất.
Tháng 12 năm 2025, buổi gọi vốn chính thức đã diễn ra với sự tham dự của đại diện Quỹ MAYSEED, các thành viên Hội đồng xét duyệt, cùng với thầy cô và bạn bè từ các Xưởng thực hành khác của Maya. Tại đây, các thành viên của nhóm đã tự tin trình bày về ý tưởng, mục tiêu và kế hoạch hoạt động cụ thể của dự án trong năm học.
 |
 |
Kết thúc buổi thuyết trình, các em đã nhận được nhiều góp ý quý giá từ các chuyên gia, chẳng hạn như việc cụ thể hóa mục tiêu, đánh giá bằng số liệu thực tế, hay chiến lược lan tỏa dự án bằng truyền thông hiệu quả.
Đáng mừng hơn, dự án đã được đánh giá cao, và Xưởng đã được duyệt giải ngân 100% ngân sách đề xuất là 15 triệu đồng để vận hành dự án “Bếp Xanh Yêu Thương” của mình.
Hoạt động bán hàng gây quỹ
Theo đúng kế hoạch tài chính đã đề ra từ đầu năm học, bên cạnh việc xin tài trợ, học sinh dự án “Bếp Xanh Yêu Thương” còn mong muốn tự chủ được một phần chi phí vận hành dự án thông qua các hoạt động bán hàng và tổ chức workshop.
Các hoạt động cụ thể đã được triển khai trong học kì I bao gồm:
- Tại sự kiện Halloween, các em đã trực tiếp tổ chức và vận hành một gian hàng trò chơi. Toàn bộ số tiền thu được từ việc bán voucher trò chơi đã được bổ sung vào quỹ hoạt động của dự án.
- Cuối tháng 11/2025, Xưởng đã tổ chức một chiến dịch bán các sản phẩm tự chế biến như Ruốc, Chả cốm và Chả mỡ. Để thúc đẩy hoạt động bán hàng, các em còn tổ chức gian hàng ăn thử tại Maya Canteen vào giờ ăn trưa, thu hút sự quan tâm lớn từ các thầy cô và bạn học. Chiến dịch này đã thành công thu về nhiều đơn hàng.
Hướng tới học kỳ II, nhóm dự án dự định mở rộng hoạt động tự gây quỹ thông qua việc tổ chức các workshop thu phí về nấu ăn bền vững. Đối tượng tham gia sẽ bao gồm cả học sinh và người lớn trong cũng như ngoài trường.
Hành trình dự án Bếp Xanh Yêu Thương của học sinh Trung học Maya sẽ được cập nhật tại bài viết này. Maya thân mời cha mẹ theo dõi.
